تک اندام : گوژپشتي يا كيفوز که در ادبيات عاميانه به آن قوز مي‌گويند، مشكلي نسبتا شايع ميان نوجوانان و به‌خصوص دختران و حتي در بزرگسالان به‌شمار مي‌رود. در اين وضعيت افیتادگي شانه‌ها و كتف‌ها، جلوآمدن سر، كاهش قدرت حركت اندام‌هاي فوقاني و در حالت شديدتر، درد يا كاهش ظرفيت تنفسي اتفاق مي‌افیتد….
بايد توجه داشت كه در حالت طبيعي، ستون فقرات تحدب پشتي مختصري دارد و افزايش بيش از حد طبيعي اين تحدب، بيماري محسوب مي‌شود بنابراين در بسياري مواقع و به‌خصوص در افراد با وزن بالا، ظاهر شخص طبيعي ديده مي‌شود ولي با بررسي دقيق، افزايش قوز پشتي مشخص خواهد بود. گوژپشتي علل مختلفي دارد. گاهي به علت رشد غيرطبيعي مهره‌ها و همراه با درد و اختلال عصبي است و گاهي ثانويه به عفونت‌ها و بيماري‌هاي التهابي خاص، شكستگي‌ها يا تومورها ايجاد مي‌شود كه در اين موارد درمان مشكل‌تر است و حتي گاهي نياز به جراحي خواهد بود. البته در بيشتر موارد، مهم‌ترين عامل موثر در بروز گوژپشتي، وضعيت نامناسب بدن، به‌خصوص بدنشستن است و در مواردي كه علت گوژپشتي چنين موردي باشد، انجام چند تمرين ساده بسيار مفيد و كمك‌كننده خواهد بود.
1.در حالت سجده قرار بگيريد و دست‌ها را پشت سر بگذاريد و سپس گردن و تنه را تا حدي بالا بياوريد كه با لگن در يك سطح قرار بگيرند. اين ورزش ممكن است براي افراد بزرگسال و با وزن زياد دشوار باشد. دقت كنيد هنگام تمرين، هيچ دردي نبايد وجود داشته باشد.
2.چانه را به سمت عقب ببريد و 10 ثانيه نگه داريد.
3.گوشه اتاق بايستيد و دست‌ها را به ديوارها تكيه دهيد. سپس سعي كنيد تنه خود را به سمت جلو ببريد و اين وضعيت را چند ثانيه حفظ كنيد.
4.روي تشك سفیتي بنشينيد و 2 زيردستي در طرفين خود قرار دهيد. سپس دست‌ها را روي آنها بگذاريد و سعي كنيد تنه را به سمت بالا بكشيد به طوري كه باسن از زمين جدا شود. اين حالت را به مدت 8 ثانيه حفظ کنيد.
5.روي زمين دراز بكشيد يا ايستاده به ديوار تكيه دهيد. يك حوله رول‌شده در محلي كه بيشترين قوس احساس مي‌شود، قرار دهيد. سپس بالاتنه را روي اين رول به عقب ببريد.
6.اين ورزش به‌صورت نشسته روي صندلي يا ايستاده قابل‌انجام است؛ دست‌ها را در امتداد شانه قرار و با استفاده از طناب‌هاي لاستيكي، دست‌ها را به عقب حركت دهيد.
7.دو وزنه در دو دست خود بگيريد (اين وزنه مي‌تواند دو بطري هم‌وزن باشد.) پاها را به اندازه عرض شانه باز كنيد. دست‌ها آويزان در كنار بدن قرار بگيرد. شانه‌ها را به سمت بالا بكشيد و چند ثانيه نگه داريد.
8.روي شکم بخوابيد و درحالي كه دست‌ها كنار بدن قرار دارد، هر دو كتف را به هم نزديك كنيد و چند ثانيه نگه‌داريد. اين ورزش را در حالت نشسته هم مي‌توانيد انجام دهيد.
اصلاح سبک زندگي براي رفع گوژپشتي
برطرف كردن علت اصلي گوژپشتي و دقت در وضعيت نشستن و اصلاح آن، نحوه ايستادن و حمل بار، به‌خصوص كوله‌پشتي ضروري است.
دقت كنيم وضعيتي كه كمترين فشار را روي ستون فقرات مي‌آورد، با حفظ قوس‌هاي طبيعي آن و با استفاده از صندلي است كه تمام قوس‌هاي ستون فقرات را حمايت كند بنابراين دقت در انتخاب صندلي به جلوگيري از ابتلا و درمان قوزپشتي كمك مي‌كند.
نكته مهم ديگر اينكه هرچند درمان اصلي انحراف ستون فقرات، تمرين و ورزش‌هاي مناسب مشكل و با تشخيص پزشك است ولي در بسياري موارد استفاده از وسايل كمكي مانند انواع بريس‌ها بسيار مفيد و گاهي ضروري است. استفاده از بريس‌ها در افراد جوان‌تر معمول‌تر است ولي براي بزرگسالان نيز بريس‌هاي مخصوصي وجود دارد كه به رفع انحراف ستون فقرات كمك مي‌كند.
توجه داشته باشيم كه دقت در انحراف ستون فقرات بسيار ضروري است زيرا درمان در مراحل اوليه راحت‌تر و معمولا انحراف قابل‌برگشت است. با مزمن شدن و ايجاد عوارضي مثل بيرون‌زدگي ديسك، آرتروزهاي شديد و… درمان بسيار مشكل‌تر و گاهي غيرممكن مي‌شود. پس در صورت شك به انحراف از حالت طبيعي به‌خصوص اگر همراه با علايم خاص مثل درد شديد، تب، سرعت پيشرفیت بالا يا مثلا بعد از سقوط يا ضربه باشد يا در بيماراني كه سابقه مصرف طولاني‌مدت كورتون‌ها دارند، مراجعه سريع به پزشك متخصص و بررسي دقيق با معاينه، آزمايش خون و گرافي و برنامه‌ريزي براي اصلاح بسيار مهم است.
